Jak wskazują eksperci, nie istnieją uniwersalne buty biegowe odpowiednie dla każdego – wybór zależy od indywidualnych cech biegacza, stylu biegu oraz warunków, w jakich będzie trenować. Z pomocą trenera Rafała Krzeszewskiego przyglądam się najważniejszym czynnikom, które warto uwzględnić, wybierając buty biegowe.
Bieganie uchodzi za egalitarny sport. Nic łatwiejszego przywdziać buty i wybrać trasę. Kiedy zaczynałem przygodę z bieganiem, sam podążyłem tą drogą. Wyciągnięte z szafy sportowe buty, z których zwykle korzystałem na siłowni, wystarczyły, by ruszyć się z kanapy.
Wraz z kolejnymi przebieżkami poprawiała się moja kondycja, zwiększały się częstotliwość i dystanse, a wraz z nimi miesięczny kilometraż. Pierwsze starty, mniejsze i większe sukcesy, przesuwanie swoich granic. Nie minęło wiele czasu, jak ciało zaczęło protestować – pojawiły się bóle stawu skokowego czy kolan. Myślałem, że to po prostu efekt zmęczenia, niewystarczających ćwiczeń lub niepoprawnej techniki biegu.
Kiedy po dwóch sezonach biegania zdecydowałem się na współpracę z trenerem, okazało się, że to efekt wszystkiego po trochu. I dopiero ekspert uświadomił mi, jak istotną rolę odgrywa właściwy dobór butów biegowych.
– Wybór odpowiednich butów do biegania może zdecydować o komforcie, efektywności treningów oraz, co najważniejsze, bezpieczeństwie i ochronie przed kontuzjami – mówi Rafał Krzeszewski, mój trener i założyciel drużyny Biegaj pod Okiem Trenera, dodając: – Właściwe obuwie biegowe jest najważniejszym elementem wyposażenia biegacza, który bezpośrednio wpływa na jakość treningu i długoterminowe zdrowie.
Okazało się, że czynników, na które powinienem był zwrócić uwagę, jest znacznie więcej, niż przypuszczałem.
Jak dobrać buty biegowe?
Jak wskazują eksperci, nie istnieją uniwersalne buty do biegania odpowiednie dla każdego – wybór zależy od indywidualnych cech biegacza, stylu biegu oraz warunków, w jakich będzie trenować. Z pomocą Rafała Krzeszewskiego, multimedalisty mistrzostw Polski, przyglądam się najważniejszym czynnikom, które należy wziąć pod uwagę, by znaleźć idealne buty biegowe dla siebie.
Nawierzchnia to istotny czynnik, gdy wybierasz buty do biegania
Zanim wrzucisz buty do koszyka, zastanów się, gdzie będziesz z nich korzystać. Jeśli tak jak ja, większość wybiegań odbywasz w mieście, sięgniesz najpewniej po buty do twardych nawierzchni, które sprawdzą się na asfalcie, betonie czy ubitych parkowych ścieżkach.
– Charakteryzują się one zazwyczaj większą amortyzacją. Mają lekkie, przewiewne cholewki wykonane z technicznych materiałów zapewniających dobrą wentylację. Do biegania po asfalcie lepsze będą lżejsze buty z odpowiednim bieżnikiem – radzi Rafał.
Jeśli jednak biegasz w bardziej wymagającym terenie, rozważ buty trailowe, które mają wytrzymalszą podeszwę z agresywniejszym bieżnikiem i zapewniają zwiększoną stabilność oraz lepszą przyczepność.
– W przypadkach obu rodzajów obuwia producenci najczęściej proponują bieżniki wykonane z gum węglowych, które są wytrzymałe na ścieranie i zapewniają stabilność na suchej i mokrej powierzchni – dodaje ekspert.
Przeznaczenie butów biegowych pozwoli dobrać modele, które pomogą ci zrealizować cele
Rafał poleca też zastanowić się nad przeznaczeniem butów: – Producenci dbają o to, by but dawał stabilne oparcie i wspomagał optymalne przetaczanie się stopy. Jeśli szukasz butów do codziennych, spokojnych treningów, skup się na ofercie butów treningowych, które oferują dobrą amortyzację, komfort i bezpieczeństwo. Z kolei modele startowe są zwykle lżejsze, a ich amortyzacja dostosowana jest do dystansów, dla których są przeznaczone. Skonstruowane są z myślą o maksymalizacji prędkości i używane głównie przez doświadczonych biegaczy podczas zawodów. Kompromisem między komfortem a szybkością będą buty treningowo-startowe.
Biomechanika stopy jest zawsze ważna, ale nabiera jeszcze większego znaczenia, gdy szukasz butów do biegania po twardych nawierzchniach
Kolejnym kluczowym elementem, na który Rafał zwraca uwagę, jest biomechanika kroku biegowego.
– Wyróżniamy trzy główne typy stóp, które wpływają na sposób poruszania się w trakcie biegu. W przypadku stopy neutralnej staw skokowy jest stabilny i nie wykazuje odchyleń w trakcie biegu. Przy stopie pronującej, która często towarzyszy płaskostopiu, staw skokowy odchyla się przy obciążeniu do wewnątrz, a przy supinującej na zewnątrz, co z kolei często wynika z wysokiego podbicia – wyjaśnia specjalista.
Dobór butów pod kątem biomechaniki jest szczególnie istotny przy bieganiu po twardych nawierzchniach, gdzie powtarzające się obciążenia stawów mogą prowadzić do kontuzji.
– Dla osób z pronacją zalecane są buty stabilizujące, które zapewniają dodatkowe wsparcie, natomiast supinatorzy powinni wybierać modele neutralne – radzi ekspert.
Podstawowa ocena biomechaniki stopy nie musi być wcale skomplikowana. Pomocna może okazać się analiza odtwarzanego w zwolnionym tempie nagrania biegu na bieżni. Jeśli nie masz pewności, warto skorzystać z podpowiedzi eksperta w specjalistycznym sklepie sportowym.
Waga biegacza i amortyzacja butów biegowych to kwestia nie tylko wygody
Osoby ważące do 75 kg nie potrzebują aż tak dużej amortyzacji, aby zapobiec kontuzjom, jak ci, którzy ważą 100 kg i więcej. Biegacze o większej wadze, kupując buty, powinni wybierać modele z wyższą amortyzacją, które będą lepiej absorbować wstrząsy podczas biegu.
Drop rzutuje na technikę biegu
Drop, czyli różnica wysokości między piętą a palcami buta, ma istotny wpływ na technikę biegu i biomechanikę stopy. Wysoki drop (8-12 mm) skłania do lądowania na pięcie, może być korzystny dla początkujących biegaczy, niski drop (4-6 mm) zachęca do lądowania na śródstopiu lub przedniej części stopy, a zerowy drop (0 mm) symuluje bieganie boso, promując jej naturalny ruch.
Wybór dropu może być także podyktowany innymi czynnikami. Mnie ortopeda zalecił wyższy drop ze względu na wcześniej przebytą kontuzję.
Waga butów biegowych może decydować o twoim wyniku
Buty z większą amortyzacją są statystycznie cięższe od mniej amortyzowanych butów. Waga ma znaczenie szczególnie przy butach startowych, gdzie każdy gram może mieć wpływ na wynik.
Właściwy rozmiar butów jest kluczowy dla maksymalnego komfortu
Prawidłowe dopasowanie rozmiaru buta do stopy jest fundamentalne dla komfortu biegania i zapobiegania urazom.
– Buty do biegania muszą być większe od rzeczywistego rozmiaru stopy. Absolutne minimum to 0,5 cm więcej niż długość stopy, a optymalny zapas zależy od dystansu i rodzaju aktywności. Im dłuższe wybiegania planujesz, tym większy przyda się zapas, ponieważ stopy naturalnie się rozszerzają podczas biegu – mówi ekspert.
Jakie buty wybieram?
Podsumowując, szukałem butów treningowych lub treningowo-startowych, które sprawdzą się do treningów i startów w mieście. Poprosiłem Rafała o wykonanie analizy mojego biegu na bieżni i wiem, że mam stopę neutralną. Ważę 80 kg, więc sięgam po nieco cięższe, ale lepiej zamortyzowane buty i choć preferuję niższy drop, to aby zmniejszyć ryzyko kontuzji – zgodnie z sugestiami ortopedy – decyduję się na wysoki.
Oto moje ulubione buty, które wpisują się w te kryteria.
Brooks Ghost 16
Saucony Triumph 22
Nike Pegasus 41
Więcej inspiracji znajdziesz w nowym wydaniu „Vogue Polska Sport & Wellness”. Możesz je zamówić z jedną z dwóch okładek do wyboru i wygodną dostawą do domu.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.